टायटॅनोबोआ, ज्याला टायटॅनोबोआ सेरेजोनेन्सिस असेही म्हणतात, हा बोइड कुटुंबातील नामशेष झालेला साप आहे. हे सरपटणारे प्राणी 60 ते 58 दशलक्ष वर्षांपूर्वी पॅलेओसीन काळात दक्षिण अमेरिकेतील भागात राहत होते. या क्षणी, पृथ्वीच्या चेहऱ्यावर अस्तित्वात आलेला हा सर्वात मोठा ज्ञात साप आहे.
हे नाव त्याच्या आकारामुळे आणि त्याच्या शोधाच्या ठिकाणामुळे आहे. या प्राण्याचे अवशेष प्रथमच 2009 मध्ये कोलंबियातील सेरेजन कोळसा खाणीत सापडले. ही जगातील सर्वात मोठ्या खुल्या खाणींपैकी एक आहे.
टायटॅनोबोआचे वर्णन
या सापाच्या कशेरुकावर केलेल्या तपासणीतून असा निष्कर्ष काढता आला की हा प्राणी 1135 किलो पर्यंत वजन असू शकते, ऑफ-रोड कार सारखे वजन. शिवाय, असा अंदाज आहे प्रौढ टायटानोबोआची लांबी 13 ते 14,3 मीटर पर्यंत असते, जे सध्याच्या मगरीच्या तिप्पट आहे.
या अवाढव्य सरपटणाऱ्या प्राण्यांच्या जीवाश्मांबरोबरच, प्रचंड कासवांचे अवशेष आणि १५ मीटरच्या मगरींचे अवशेषही सापडले, जे सरोवरांमध्ये त्याचे सह-रहिवासी होते. काही शास्त्रज्ञांना वाटते की टायटॅनोबोआ त्यांना खाऊ घालू शकले असते, कारण आज मगर खाण्यास सक्षम मोठे साप आहेत. तथापि, असे पुरावे आहेत की या प्राण्याने कदाचित मासे देखील खाल्ले. हे वैशिष्ट्य बॉइड कुटुंबातील टायटॅनोबोआला अद्वितीय बनवेल.
टायटॅनोबोआ हा एक कंस्ट्रक्टर साप होता, जो शारीरिकदृष्ट्या सध्याच्या बोआसारखाच आहे, आकार काहीही असो. याचा अर्थ असा होतो की त्याने आपल्या बळींना मोठ्या शक्तीने गुदमरलेत्यामुळे त्याला विष निर्माण करण्याची गरज नव्हती. तो प्रति चौरस सेंटीमीटर 50 किलो बळाचा वापर करू शकतो. तज्ञ मानतात की टायटॅनोबोआ ते अन्नसाखळीच्या शीर्षस्थानी होते, आणि जर ते मानवाशी जुळले असते, तर त्यालाही अन्न दिले असते.
हा महाकाय साप सुमारे 58-55 दशलक्ष वर्षांपूर्वी नामशेष झाला, जेव्हा तापमान वाढीमुळे झालेल्या बदलांमुळे पॅलेओसीन काळात तापमान कमाल पातळीवर पोहोचले.
शरीरशास्त्र
खाणीत सापडलेले कशेरुक मगरीचे असल्याचे सुरुवातीला समजले होते. काही काळानंतर, शास्त्रज्ञांच्या लक्षात आले की तो खरोखरच एक साप आहे आणि तेव्हाच त्यांनी या सरपटणाऱ्या प्राण्यांबद्दल आणि त्याच्या पर्यावरणाबद्दल सिद्धांत मांडण्यास सुरुवात केली.
कवटी आणि जबडा सापडल्यानंतर असा निष्कर्ष काढण्यात आला संपूर्ण मगरी गिळण्याइतपत ते तोंड उघडण्यास, खालचा जबडा विभक्त करण्यास सक्षम होते. हे आश्चर्यकारक नाही, कारण आधुनिक साप मोठ्या प्राण्यांना गळ घालण्यासाठी असेच करू शकतात.
हवामान
टायटानोबोआ सेरेजोनेन्सिसचा शोध पॅलेओसीनच्या हवामानाचा संदर्भ असलेल्या अभ्यासाच्या संदर्भात हा एक शोध होता. हा सरपटणारा प्राणी दिसल्याने, त्या वेळी अस्तित्वात असणा-या अंशांबद्दल वेगवेगळ्या गृहीतके बांधली जाऊ लागली.
साप हे थंड रक्ताचे प्राणी आहेत हे लक्षात घेता, त्यांच्या निवासस्थानाच्या तापमानानुसार त्यांचा आकार बदलतो. हे मोजले गेले आहे की टायटॅनोबोआ, इतका अवाढव्य आहे, त्याला जगण्यासाठी सरासरी 30 ते 34 अंश तापमानाची गरज होती. या डेटामुळे, उष्णकटिबंधीय वनस्पती उष्ण तापमानात टिकू शकत नाहीत आणि परिणामी, उबदार भागात प्रजातींची विविधता कमी आहे, या प्राथमिक सिद्धांतावर वाद होऊ शकतो.
तथापि, काही शास्त्रज्ञ या कल्पनेशी सहमत नाहीत. 2009 मध्ये, एक अभ्यास प्रकाशित झाला ज्याने मागील सिद्धांताचा विरोध केला. या अभ्यासानुसार, आज उष्णकटिबंधीय भागात राहणाऱ्या सरड्यांची लांबी दहा मीटरपर्यंत पोहोचली पाहिजे, परंतु असे नाही.
बायोमेकॅनिक्स तज्ज्ञ मार्क डेनी यांचे मत होते की साप इतका मोठा असल्याने चयापचयातील उष्णता देखील खूप निर्माण करेल, त्यामुळे पर्यावरणाचे तापमान पहिल्या अंदाजापेक्षा चार ते सहा अंशांच्या दरम्यान असावे. सरपटणारे प्राणी जास्त गरम होणे.
टायटॅनोबोआबद्दल उत्सुकता
[संबंधित url=»https://infoanimales.net/dinosaurs/microraptor/»]
दक्षिण अमेरिकेतील विषुववृत्तीय क्षेत्रामध्ये उच्च तापमान, आर्द्रता आणि विद्यमान जंगल घनता लक्षात घेता, असे प्राचीन पृष्ठवंशीय जीवाश्म यापूर्वी कधीही सापडले नव्हते. या शोधाबद्दल धन्यवाद, शास्त्रज्ञांना सापांचा उत्क्रांतीचा इतिहास अधिक चांगल्या प्रकारे समजू शकला आहे. अमेरिकन उष्ण कटिबंधातील हवामानाचा उत्क्रांती पातळीवरील महत्त्वाच्या काळात ते निष्कर्ष काढू शकले, कारण त्या वेळी नवीन प्रजाती दिसून येत होत्या.
2011 मध्ये टायटॅनोबोआची इलेक्ट्रोमेकॅनिकल प्रतिकृती तयार करण्यात आली. वीस अॅल्युमिनियम लिंक्स आणि चाळीस हायड्रॉलिक सिलेंडर्ससह, त्याची लांबी दहा मीटरपर्यंत पोहोचली. या रोबोटची लांबी 15 मीटरपर्यंत वाढवण्याची योजना आहे.
एक वर्षानंतर, 2012 मध्ये, टायटॅनोबोआचे जीवन-आकाराचे पुनर्रचना न्यूयॉर्कमधील ग्रँड सेंट्रल स्टेशनवर प्रदर्शित करण्यात आली. हे शिल्प 14 मीटर लांब आणि 90 किलो वजनाचे होते. "टायटानोबोआ: मॉन्स्टर स्नेक" या माहितीपटाची जाहिरात करण्यासाठी ते तयार केले गेले.